Kunstgeschiedenis voor de iPad

Lijst van termen en begrippen

Decoratietechniek voor vloeren, wanden en plafonds met behulp van gekleurde stenen, glas  e.d.

De Grieken maakten al vroeg mozaïeken met behulp van kiezelstenen in twee tot vier verschillende kleuren. De Romei­nen vervolmaakten de techniek doordat zij kleine vierkante stukjes marmer en andere harde materialen gebruikten. De­ze stukjes waren speciaal voor het mozaïek bewerkt en ga­ven, behalve een zeer vlakke voorstelling, ook de mogelijk­heid kleine details weer te geven.

In het begin van de keizertijd beperkte men zich niet meer al­leen tot vloermozaïeken maar werden zo nu en dan ook wan­den  met mozaïek bezet. Voorbeelden daarvan zijn onder meer in Pompeiï bewaarde gebleven.

Toch zou het wandmozaïek pas echt in zwang geraken in de vroegchristelijke en vroegbyzantijnse kunst, toen de muren van kerken ermee werden versierd. De toepassing van glas en bladgoud bewerkten een zeer bijzonder effect. Tot het einde van de Byzantijnse periode bleef het mozaïek in ge­bruik. In West-Europa werd het mozaïek vooral gedurende de middeleeuwen in Italië gebruikt, maar ook elders werd de techniek zo nu en dan toegepast.

Detail van het zogenaamde Alexandermozaïek uit het Huis van de Faun in Pompeiï. Ca. 100 vóór Christus Napels Nationaal Museum. Foto jvl